NADCZYNNOŚĆ TARCZYCY U KOTA

Nadczynność tarczycy (hipertyreoidyzm) jest u kotów najczęstszą chorobą endokrynologiczną. W jej przebiegu dochodzi do zaburzeń w procesach przemiany materii wynikających z nadprodukcji tyroksyny (TH) i trójjodotyroniny (T3).

Przyczyną zdecydowanej większości przypadków nadczynności tarczycy u kotów (ponad 98%) są łagodne rozrosty nowotworowe tego narządu. Jedynie poniżej 5% przypadków stanowią hormonalnie aktywne, złośliwe nowotwory tarczycy, najczęściej gruczolakoraki.

Nie wyjaśniono dotychczas bezpośredniej przyczyny powstawania łagodnego rozrostu tarczycy i co się z tym wiąże – nadczynności tego gruczołu, jednakże u chorych zwierząt można wykryć stosunkowo wysoki poziom przeciwciał przeciwjądrowych (ANA, anti-nuclear antibodies), co może świadczyć o immunologicznej przyczynie choroby.

W regionach, w których gleba z różnych przyczyn (np.: częste powodzie) jest uboga w jod, żywieniowy niedobór tego pierwiastka jest jedną z podstawowych przyczyn przerostu tarczycy. Podstawowymi objawami nadczynności tarczycy są: spadek masy ciała, wzmożona aktywność fizyczna, duszność, polidypsja, poliuria, polifagia, tachykardia, wymioty / biegunka, kardiomiopatia przerostowa. Charakterystycznym objawem jest znaczny wzrost apetytu. Niejednokrotnie jednak, szczególnie przy zaawansowanym rozroście nowotworu złośliwego tarczycy lub w przypadku znacznego stopnia niewydolności mięśnia sercowego, występuje brak apetytu. W przypadku gdy przyczyną choroby jest łagodny rozrost tarczycy, objawy choroby nasilają się powoli i zwierzęta często przyprowadzane są do lekarza dopiero w zaawansowanym stadium nadczynności tarczycy. W badaniach laboratoryjnych krwi oprócz podwyższonego poziomu hormonów tarczycy mogą występować zmiany wielu innych parametrów biochemicznych, między innymi podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych takich jak AST, ALT, GLDH, AP.

Podwyższony poziom katecholamin powoduje ciągły obraz, reakcji stresowych w organizmie, i co się z tym wiąże hiperglikemię; niejednokrotnie również łącznie z nadczynnością tarczycy rozwija się niewydolność nerek. W badaniu morfologicznym często można zaobserwować podwyższony poziom białych ciałek krwi, liczba erytrocytów natomiast jest z reguły niezmieniona.

Istnieje możliwość zastosowania trzech metod leczenia:

  • chirurgiczne usunięcie tarczycy (tyreidektomia),
  • farmakologiczne leczenie tyreostatyczne,
  • radioterapia.

Opracowała Dr n. wet. Justyna Buczkowska